ESG ngày càng trở nên quan trọng đối với các doanh nghiệp hiện đại

Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu liên tục biến động và chịu tác động mạnh mẽ từ hàng loạt thách thức, khái niệm ESG – viết tắt của Environmental (Môi trường), Social (Xã hội) và Governance (Quản trị) – đang nổi lên như một tiêu chuẩn mang tính cốt lõi nhằm đánh giá mức độ bền vững cũng như trách nhiệm của doanh nghiệp đối với xã hội và môi trường xung quanh.

ESG: Thước đo về tính bền vững và trách nhiệm

Về bản chất, ESG không đơn thuần là một bộ tiêu chí đánh giá hay một xu hướng quản trị mang tính thời thượng. Thay vào đó, đây là “bộ lọc” giúp phân tích toàn diện cách thức một doanh nghiệp vận hành, xác định các rủi ro tiềm ẩn cũng như cơ hội phát triển lâu dài. Ba yếu tố cấu thành ESG tương tác chặt chẽ với nhau, cung cấp góc nhìn đa chiều về hoạt động của doanh nghiệp:

  1. Environmental (Môi trường):
    Các tiêu chí môi trường không chỉ bao gồm việc kiểm soát phát thải khí nhà kính, sử dụng năng lượng hiệu quả, hay giảm thiểu chất thải, mà còn mở rộng đến việc quản lý tài nguyên thiên nhiên, bảo vệ đa dạng sinh học, và ứng phó với biến đổi khí hậu. Trong thời kỳ mà dấu chân carbon và tính bền vững trong chuỗi cung ứng trở thành mối quan tâm hàng đầu, việc công bố minh bạch về tác động môi trường trở thành “tấm vé” giúp doanh nghiệp nâng cao uy tín, giảm thiểu rủi ro pháp lý cũng như đáp ứng kỳ vọng ngày càng cao của khách hàng.

  2. Social (Xã hội):
    Trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp là một khía cạnh không kém phần quan trọng. Các tiêu chí liên quan đến xã hội đòi hỏi doanh nghiệp quan tâm đến điều kiện lao động, quyền con người, sự đa dạng và hòa nhập trong đội ngũ nhân sự. Ngoài ra, yếu tố “S” còn thể hiện qua cách doanh nghiệp hỗ trợ cộng đồng địa phương, đặt lợi ích của khách hàng lên hàng đầu, và duy trì một chuỗi cung ứng công bằng, minh bạch. Trong một thế giới mà người tiêu dùng ngày càng quan tâm đến giá trị đạo đức và tính nhân văn, việc thỏa mãn tiêu chí “Xã hội” không chỉ giúp nâng cao hình ảnh thương hiệu, mà còn khuyến khích lòng trung thành của khách hàng và sự gắn bó của người lao động.

  3. Governance (Quản trị):
    Không thể phủ nhận rằng sự minh bạch và liêm chính trong quản trị doanh nghiệp ngày càng trở thành ưu tiên hàng đầu. Yếu tố “G” trong ESG hướng đến cơ cấu Hội đồng quản trị, tính độc lập, tránh xung đột lợi ích, cơ chế đãi ngộ công bằng, chống tham nhũng và quản lý rủi ro. Một mô hình quản trị tốt không chỉ bảo vệ lợi ích của cổ đông, mà còn củng cố lòng tin của nhà đầu tư, tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển bền vững.

Tại sao ESG ngày càng được chú trọng?

Trong quá khứ, nhiều nhà đầu tư và doanh nghiệp chủ yếu tập trung vào các chỉ số tài chính ngắn hạn. Tuy nhiên, biến đổi khí hậu, khủng hoảng môi trường, và các vấn đề xã hội nổi cộm như bất bình đẳng kinh tế, phân biệt đối xử và yêu cầu về minh bạch đã khiến khái niệm lợi nhuận ngắn hạn không còn đủ sức thuyết phục. Thay vào đó, sự trường tồn và khả năng thích nghi với những chuyển biến toàn cầu được ưu tiên hơn bao giờ hết.

Các quỹ đầu tư, tổ chức tài chính và thậm chí cả chính phủ ở nhiều quốc gia đang đặt ra các yêu cầu và tiêu chuẩn ESG nghiêm ngặt. Với họ, ESG là công cụ sàng lọc hữu hiệu, giúp nhận diện doanh nghiệp thực sự cam kết hướng đến sự bền vững và phát triển dài hạn. Trong khi đó, người tiêu dùng, đặc biệt là thế hệ trẻ, ngày càng chọn lựa sản phẩm và dịch vụ từ những công ty có trách nhiệm, thể hiện rõ qua cách họ sử dụng tài nguyên, tôn trọng giá trị nhân văn và minh bạch trong mọi hoạt động.

Khung tiêu chuẩn ESG: Lộ trình hướng tới minh bạch và cải thiện liên tục

Để hiện thực hóa mục tiêu ESG, nhiều bộ tiêu chuẩn và khung tham chiếu quốc tế như GRI, SASB, TCFD, hay IIRC đã ra đời. Các khung này giúp doanh nghiệp đo lường, so sánh và báo cáo kết quả ESG một cách minh bạch, có tính nhất quán và khả năng so sánh quốc tế. Không chỉ vậy, những doanh nghiệp áp dụng các tiêu chuẩn ESG còn có lợi thế cạnh tranh rõ rệt: họ thu hút vốn đầu tư dễ dàng hơn, củng cố quan hệ với khách hàng, và gia tăng năng lực thích ứng trước những rủi ro như biến động giá nguyên liệu, quy định pháp luật mới về môi trường, hay những cuộc khủng hoảng niềm tin từ phía cộng đồng.

ESG – Hành trình từ nhận thức đến hành động

Có thể nói, ESG không phải là một khẩu hiệu trừu tượng, mà là kim chỉ nam cụ thể cho chiến lược kinh doanh và quản trị. Từ việc thiết lập mục tiêu giảm phát thải, cải thiện điều kiện làm việc, đến xây dựng chính sách quản trị minh bạch, mọi hành động đều dẫn đến lợi ích kép: vừa tạo giá trị cho doanh nghiệp, vừa góp phần phát triển cộng đồng và bảo vệ hành tinh.

Trong tương lai, ESG dự kiến sẽ trở thành nền tảng mặc định cho các chiến lược kinh doanh dài hạn. Doanh nghiệp sớm nhận thức, thích nghi và hành động theo định hướng ESG sẽ nắm giữ “chìa khóa” xây dựng lòng tin, uy tín, và vị thế bền vững, trong khi những doanh nghiệp thờ ơ với ESG có nguy cơ bị bỏ lại phía sau trên con đường tiến vào tương lai bền vững và trách nhiệm.